Đình làng Thạnh Mỹ

Trong quá trình khai phá mở đất và đấu tranh giành độc lập dân tộc, các thế hệ cha ông đã để lại cho hậu thế những di sản văn hóa vô cùng quý giá. Trong đó di sản văn hóa vật chất tiêu biểu là các di tích lịch sử – văn hóa có giá trị quan trọng nhiều mặt, được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác.

Đình thần vốn là chỗ dựa tinh thần, gắn liền với đời sống tâm linh của con người.Do vậy việc đáp ứng những nhu cầu về tín ngưỡng cũng như trong  sinh hoạt hàng ngày của người dân là vấn đề cần thiết khi mới xây dựng tạo lập xóm làng.

Theo địa bạ năm Minh Mạng thứ 16 (1836) làng Thạnh Mỹ được lập vào đầu thế kỷ 19, thuộc Tổng Phước Hưng Hạ, huyện Phước An, tỉnh Biên Hòa. Đình Thạnh Mỹ cũng được xây dựng trong khoảng thời gian này. Đình tọa lạc tại Dốc Bà Kỳ xã Phước Mỹ  (nay là ấp Thanh Long, xã Phước Thạnh, huyện Đất Đỏ) do hai vị tiền bối là ông Bùi Văn Hùng và ông Bùi Văn Ẩn cùng dân làng quyên góp công sức, tiền của xây dựng.  Đình thờ Thành Hoàng Bổn Cảnh và phối thờ ông Hồ Quí Thống vị tướng có công chống giặc Chiêm Thành được vua Tự Đức sắc phong “Thoại Thần Hào”. Trong văn tế cầu an hàng năm có viết tước vị “Thống kiểm soát nhân gian thiên hạ đồng đại Thành Hoàng Đại Vương”. Ông là người có công với nước được nhân dân tôn kính như một vị “Nhân Thần”. Đến năm 1912 đình dời về sở cao su, ấp Thanh Long, xã Phước Thạnh. Trong hai cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, đình bị tàn phá hư hại nhiều lần nên phải dựng đi dựng lại.

Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, đình Thạnh Mỹ là cơ sở của cách mạng, nuôi dấu cán bộ hoạt động bí mật và cung cấp của cải vật chất cho kháng chiến, nơi tập kết của lực lượng vũ trang cách mạng đánh bại những trận càn quét lớn của địch, góp phần  vào thắng lợi chung của kháng chiến.

Đình Thạnh Mỹ là một công trình văn hóa mang đậm nét dân gian truyền thống biểu hiện qua những lễ hội thường niên. Các tác phẩm điêu khắc đầy tính nghệ thuật bài trí tại đình chạm trổ sắc sảo, sinh động các đề tài truyền thống đậm nét đặc trưng của đình làng Nam bộ, là một trong những công trình kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu ở tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Đình Thạnh Mỹ là di tích cấp tỉnh, xếp hạng năm 2007.

Nguyễn Thoa

Bảo tàng tỉnh BRVT